Hướng nghiệp cho học sinh không chỉ là việc chọn một ngành học trong tờ giấy xét tuyển đại học. Đó là một quyết định ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, sự nghiệp và hạnh phúc lâu dài của mỗi người. Với tư cách là một người đã từng trăn trở, từng lựa chọn sai, và cũng từng thành công trên con đường sự nghiệp, tôi – diễn giả Đào Ngọc Cường – mong muốn chia sẻ với các bạn một "cẩm nang hướng nghiệp" thiết thực, dễ hiểu và có thể áp dụng ngay từ hôm nay.
Một ngành nghề lý tưởng không chỉ khiến bạn cảm thấy vui vẻ khi làm việc mà còn giúp bạn phát triển bền vững. Dưới đây là 4 tiêu chí vàng để chọn đúng ngành nghề, được đúc kết từ trải nghiệm thực tế và các nghiên cứu hướng nghiệp hàng đầu.
Trước khi chọn ngành, hãy tự hỏi: “Tôi có năng lực gì nổi bật?”
Một ngành nghề lý tưởng là nơi bạn có thể phát huy thế mạnh, sử dụng những kỹ năng mà bạn làm tốt hơn người khác. Đừng chọn nghề chỉ vì "người ta nói tốt" nếu bạn không có năng lực phù hợp. Ví dụ, nếu bạn giỏi giao tiếp, bạn có thể phát triển trong các lĩnh vực như marketing, giáo dục, tâm lý học, bán hàng…
Giỏi thôi chưa đủ, bạn cần thực sự yêu thích công việc mình làm. Đam mê giúp bạn vượt qua những lúc mệt mỏi, kiên trì hơn khi gặp thử thách, và từ đó dễ đạt thành công hơn.
Nhiều học sinh chọn nghề theo "xu hướng", nhưng lại không có sự rung động nội tâm với ngành đó. Hãy chọn nghề khiến bạn cảm thấy hứng thú, muốn tìm hiểu, và có thể làm miễn phí vì bạn thích – đó chính là tín hiệu của đam mê.
Xã hội cần – Cơ hội việc làm và xu hướng thời đại
Một ngành nghề lý tưởng phải có nhu cầu cao từ xã hội. Dù bạn giỏi và đam mê đến đâu, nếu ngành đó không còn đất sống thì rất khó phát triển. Hãy nhìn vào xu hướng lao động trong 5-10 năm tới, tìm hiểu về thị trường việc làm để có lựa chọn thông minh.
Ví dụ: Các ngành liên quan đến công nghệ, sức khỏe tâm lý, trí tuệ nhân tạo, năng lượng xanh… đang là những lĩnh vực được dự báo tăng trưởng mạnh.
Đừng ngại đặt câu hỏi: “Ngành này có giúp tôi kiếm sống và sống tốt không?” Tiền không phải tất cả, những nghề nghiệp lý tưởng là nghề có thể giúp bạn độc lập tài chính, nuôi sống bản thân và người thân yêu.
Hãy tỉnh táo nhìn nhận: Có những ngành bạn giỏi, bạn mê, nhưng thị trường nhỏ hoặc rất cạnh tranh – thì bạn cần có chiến lược rõ ràng để tạo ra thu nhập từ ngành đó.
Định nghĩa đúng "ngành nghề lý tưởng"
Khi giỏi + đam mê + xã hội cần + kiếm được tiền giao nhau, đó chính là điểm ngọt – nghề lý tưởng của bạn. Đừng chọn nghề vì người khác nói, hãy chọn vì bạn hiểu chính mình và hiểu thời cuộc.
“Nghề đúng không chỉ là công việc, mà là cuộc sống.” – Đào Ngọc Cường
