Dạy Con Thông Thái hướng nghiệp cho bé bằng tình bạn và sự đồng hành

Trong vai trò là một người cha, một người thầy và cũng là một diễn giả, tôi – Đào Ngọc Cường – luôn trăn trở với một câu hỏi tưởng chừng đơn giản: Làm sao để con mình lớn lên không chỉ giỏi giang mà còn hạnh phúc với chính con đường mà con chọn?

Câu trả lời đến từ hai chữ giản dị nhưng lại vô cùng sâu sắc: Làm bạn – Đồng hành.

1. Hướng nghiệp không phải là chọn nghề, mà là hiểu chính mình

Nhiều bậc phụ huynh vẫn nghĩ hướng nghiệp cho bé là chờ đến lớp 12 mới bắt đầu tìm hiểu ngành nghề cho con. Nhưng thật ra, hướng nghiệp cho bé nên bắt đầu từ khi con còn nhỏ – từ lúc con bắt đầu tò mò hỏi:

• “Mẹ ơi, chú kia làm gì vậy?”
• “Ba ơi, con có thể làm bác sĩ không?”

Những câu hỏi ấy không cần câu trả lời đúng ngay. Điều con cần, là người lớn lắng nghe, không phán xét, và cùng con khám phá.
Đó là lúc chúng ta không đứng trên bục giảng, mà ngồi cạnh con như một người bạn.

2. Làm bạn với con – nền tảng để con tin và chia sẻ

Một đứa trẻ dũng cảm khám phá thế giới, là một đứa trẻ có nơi để quay về, có người để tin tưởng.
Làm bạn với con không phải là bỏ qua mọi kỷ luật, mà là biết lúc nào cần lắng nghe nhiều hơn dạy dỗ.

Thay vì hỏi:

• “Con muốn làm gì sau này?”
  Hãy thử hỏi:
• “Con thấy điều gì khiến con vui mỗi ngày?”
• “Nếu con là siêu nhân, con muốn giúp ai nhất?”

Từ những câu chuyện tưởng chơi cho vui ấy, con sẽ dần nhận ra điều mình yêu – điều mình giỏi – điều thế giới cần. Đó chính là tam giác vàng của hướng nghiệp cho bé.

3. Đồng hành – không đi trước, không đi sau, mà đi cùng

Người lớn thường có xu hướng “vạch đường” cho con đi. Nhưng mỗi đứa trẻ là một thế giới riêng biệt.
Việc của chúng ta không phải là chỉ đường, mà là cùng đi – cùng vấp – cùng đứng lên.

Hãy tạo điều kiện cho con được:

• Trải nghiệm nhiều hoạt động (vẽ, làm vườn, thuyết trình, sửa đồ…)
• Quan sát nhiều nghề khác nhau từ người thật, việc thật
• Được thử – được sai – được làm lại

Đó là cách con phát triển tư duy độc lập và hiểu được giá trị lao động chân chính. Và đó là cánh cửa quan trọng để hướng nghiệp cho bé một cách tự nhiên.

4. Hướng nghiệp cho bé là gieo hạt chứ không ép chín quả

Con có thể thay đổi ước mơ vài lần. Đừng lo. Đó là dấu hiệu con đang khám phá chính mình.

Điều quan trọng là gieo vào lòng con hạt giống của sự tự tin, yêu thương bản thân và tôn trọng người khác.

Cha mẹ thông thái không tạo ra một đứa trẻ giỏi nghề, mà tạo ra một con người biết sống – biết yêu – biết cống hiến.

Lời kết – Dành cho cha mẹ và người đồng hành

Hướng nghiệp cho bé không phải là một khoá học.
Hướng nghiệp cho bé bắt đầu từ bữa cơm tối, từ câu chuyện khi đưa con đi học, từ ánh mắt khi con kể về ước mơ ngô nghê.

Hãy làm bạn với con hôm nay, để mai này con có thể vững bước chọn nghề – và chọn sống – bằng chính trái tim mình.

"Đồng hành cùng con không phải là để con nên người, mà để con được là chính mình – một cách trọn vẹn và hạnh phúc."
— Diễn giả Đào Ngọc Cường

TÓM TẮT – 5 NGUYÊN TẮC NUÔI DẠY CON THÔNG THÁI & HƯỚNG NGHIỆP CHO BÉ TỪ SỚM

1. Bắt đầu sớm – Hướng nghiệp cho bé từ tuổi thơ. Đừng chờ đến THPT mới nói chuyện nghề nghiệp. Hãy bắt đầu từ sự tò mò nhỏ nhất của con.
2. Làm bạn – Lắng nghe không phán xét.Trò chuyện như một người bạn, thay vì chất vấn như một giám khảo. Tin tưởng con, dù ước mơ còn non nớt.
3. Tạo cơ hội trải nghiệm đa dạng. Cho con tiếp xúc nhiều lĩnh vực: nghệ thuật, kỹ thuật, thể thao, xã hội… để con khám phá năng lực tiềm ẩn.
4. Đồng hành – Không ép buộc, không áp đặt
5. Cha mẹ không đi trước để dẫn, không đi sau để đẩy, mà đi bên cạnh để cùng con bước.
6. Tôn trọng sự khác biệt & biến động của con. Con có thể đổi ước mơ – đó là tiến trình phát triển, không phải thất bại.

Gieo hôm nay – Gặt mai sau

Hãy gieo vào con sự yêu thương, lòng tự tin và khả năng lựa chọn. Đó chính là món quà hướng nghiệp cho bé quý giá nhất mà cha mẹ có thể trao tặng.